Toplum ve Sosyal Hayat
Toplum ve Sosyal Hayat
İslam Kültür
ve
Medeniyeti
Müslümanlar, gayri Müslimlere geniş bir hoşgörüyle yaklaşmışlardır. Emeviler
döneminde halk dört sosyal tabakadan oluşmaktadır. 1. Müslüman Araplar, 2.
Mevaliler (Azatlı Köle-Arap almayan Müslümanlar) 3. Zımmiler, 4. Köleler
Orta Asya
Türk
Kültürü
Türk toplumu Budun, Boylar, Oymaklar, Obalar ve en son olarak da ailelerden oluşur.
Sınıf ayrımı ve kölecilik bulunmamaktadır. Uygurlara kadar göçebe yaşamışlardır.
Yaylak ve Kışlak hayatını sürdürmüşlerdir.
Türk-İslam
Devletleri
Meslek sahipleri ve Ticaretle uğraşanların kurmuş oldukları Loncalar (Ahi) önemli bir
sosyal ve ekonomik kuruluştur. Devletle esnaf arasında ilişkiyi sağlar. Ürünlerin kaliteli
olmasını ve denetimi yapar. Gençlere mesleki eğitim verir.
Türkiye
Selçukluları
Ahi teşkilatları güçlüdür.
Dini Hayat
İslam Kültür
ve
Medeniyeti
İslam devletlerinde her şey İslami kurallara göre yapılmaktadır. Fakat İslam’ın geniş bir
alana yayılmasıyla bu dine çeşitli yorumların katılmasına neden oldu. Bu yorumlar
sonucu mezhepler (Şii-Sünni/Hanefi,Şafi,Malik ve Hanbeli) ve tarikatlar ortaya çıktı.
Müslüman olmayanlara da ehli kitap denilmiş ve geniş bir özgürlük verilmiştir.
Orta Asya
Türk
Kültürü
Eski Türk dini inancı üç bölümde inceleyebiliriz. Bunlar; Tabiat güçlerine inanma, Atalar
kültü, Göktanrı ve Şamanizmdir. Önemli dini kavramlar ise şunlardır: Şaman ve Kam
(din adamı), Kurgan (mezar), Balbal (mezartaşı), Yuğ (ölüm töreni), Sagu (ağıt) Ayrıca,
Uygurlar Budizm ve Manihizm, Hazarlar Musevilik, Tuna Bulgarları, Macarlar, Avarlar,
Peçenekler, Gagavuzlar Hristiyan olmuş milli benliklerini yitirmişlerdir.
Türk-İslam
Devletleri
Sünni akidenin koruyuculuğunu üstlendiler. Bu amaçla Nizamiye medreselerini yaptılar.
Tarikatlar, Türk dünyasında büyük etkiye sahip olmuştur. Bunlar; Kadirilik, Kübrevilik,
Ekberilik ve Yesevilik’tir.
Türkiye
Selçukluları
Tarikatlar Anadolu’nun dini hayatında önemli yer tutmaktadır. Bunlar; Babailik,
Ekberiye, Mevlevilik ve Bektaşiliktir.
Ekonomi
İslam
Kültür ve
Medeniyeti
İlk devlet hazinesini (Beytül Mal) Hz. Ömer kurdu. İslam devletlerinde gelir kaynakları
şer’i gelirler ve örfi gelirler olmak üzere ikiye ayrılır. Şer’i gelirler; Müslümanlardan
alınanlar (zekat ve öşür), gayri Müslimlerden alınanlar (cizye ve haraç) olmak üzere ikiye
ayrılmaktadır. Örfi gelirler ise; ganimet, gümrük vergileri, bağlı devletlerin ödediği
vergiler, orman, tuzla ve madenlerden alınanlardır. Ticaret ve tarım hayatı da gelişmiştir.
İlk parayı Emevi halifesi Abdülmelik bastı.
Orta Asya
Türk
Kültürü
Başlıca geçim kaynakları hayvancılıktır. Ayrıca, madencilik ve tarımla da uğraşmışlardır.
İpek yolunun ülkelerinden geçmesinden dolayı ticaret de önemli kazançlarındandır.
Türk-İslam
Devletleri
Karahanlılar; tarım, madencilik ve el sanatlarıyla uğraştılar. Kervan ticaretine de önem
verdiler. Ticaret yolları üzerinde ribat adı verilen ilk kervansaraylar kurarak ticaretin
gelişmesini sağladılar. Selçuklularda ekonomi; tarım, ticaret, hayvancılık, madencilik ve
sanayiye dayanmaktadır. Selçuklularda toprak dörde ayrılır: 1. Has araziler 2. İkta araziler
3. Haraci Araziler. Bunun dışında mülk ve vakıf arazileri de bulunmaktadır. B.
Selçuklularda ilk parayı Tuğrul Bey bastı.
Türkiye
Selçukluları
Devlete ait olan arazilere miri arazi denilmektedir. Bu araziler dörde ayrılmaktadır. Bunlar;
Has, İkta (tımar, dirlik) Mülk ve Vakıf arazisidir. Ticareti geliştirmek için kervansaraylar,
düşük gümrük vergisi, antlaşmalar ve sigorta sistemi uygulamışlardır. İlk parayı l. Mesut
bastı.
