Emevi,Abbasi Ve Endülüs Emevi Devletleri
EMEVİ, ABBASİ VE ENDÜLÜS EMEVİ DEVLETLERİ
EMEVİLER (661-750)
Hükümdarlar Savaşlar - Fetihler Diğer Olaylar
Muaviye
(661-680)
İstanbul’u ilk kez kuşattı
Tunus, Herat, Nişabur ve Belh alındı.
Buhara ve Semerkant, vergiye bağlandı.
Emevilerin kurucusu ve ilk halifesidir.
İlk posta ve muhafız birliğini kurdu
Yezidi veliaht tayin ederek hilafeti saltanata
dönüştürdü.
Yezid
(680-683)
Kerbela’da Hz. Hüseyin’i şehit etti.
Müslümanlar, ilk kez Atlas Okyanusuna
kadar olan yerleri el geçirdiler.
Kerbela’dan sonra Müslümanlar kesin olarak
ikiye ayrıldılar. Bunlar; Sünni ve Şiidir.
Abdülmelik b.
Mervan
(683-705)
-Atlas Okyanusuna kadar olan bütün
kuzey Afrika kesin olarak alındı.
-Sicilya ve Sardunya adaları alındı.
İlk İslam parası basıldı.
Arapça resmi dil oldu.
Velid (705-715) Belh, Fergana, Buhara ve Semerkand
alındı.
711 yılında Tarık b. Ziyad İspanya’yı
feth etti.
Müslümanlar ilk kez Avrupa’ya geçtiler.
Diğerleri 732 yılında Puvatya savaşında
Müslümanlar Franklara yenildiler.
İslam’ın Avrupa’daki ilerleyişi durdu.
Pirene dağları sınır oldu.
750 yılında Ebu Müslim Horasani isyanı
ile yıkıldı.
Süleyman döneminde İstanbul karadan
ve denizden kuşatıldı.
-Hilafeti saltanata dönüştürdüler
-Ülkeyi eyaletlere böldüler.
-Türklerle en şiddetli savaşlar bu dönemde
yapıldı. (Türgişlerlerle)
-İslam mimarisi Hristiyan mimarisiyla
yarışabilecek düzeye geldi.
-Emeviler fetihçi bir devlettir. İslam sınırları
genişledi.
-Irkçı bir politika izlediklerinden ve Arap
olmayan Müslümanlara (Mevali) ikinci sınıf
vatandaş muamelesi yaptıklarından
yıkıldılar.
-Başkent Şam’dır.
ABBASİLER (750-1258)
Savaşlar
– Fetihler
-Çinle 751 Talas savaşı yapıldı.
-Bizans sınırında Avasım adlı tampon şehirler kurdu.
-Şii Büveyhilerin denetiminden kurtulmak için Selçuklulardan yardım istediler. Tuğrul bey,
Büveyhileri yenerek Abbasileri denetimi altına aldı.
Genel
Özellikler
-Bağdat şehrini kurarak başkent yaptılar.
-Türklere ilk önem veren Me’mundur. Harun Reşit, döneminde Türkler orduya alındı.
Türklere en fazla önem veren Abbasi halifesi Mutasım’dır. Sadece Türkler için Samarra
şehrini kurdu.
-Me’mun döneminde İlk tercüme hareketi yapıldı.
-İstanbul’u kuşattılar fakat başarılı olamadılar.
Emirul
Umera
Abbasiler, çeşitli bölgelere yarı bağımsız genel valiler gönderdiler. Bunlara Emirul Umera
vaya Tevaiful Mülk adı verilmiştir. Bu olay, Abbasiler’in yıkılmasına zemin hazırladı.
Emirül Umeralar Şunlardır.
Kuzey Afrika’da: Ağlebiler, İdrisiler
Mısır’da: Tulunoğulları, ihşitler, Fatimiler, Eyyübiler ve Memlükler
İran’da: Tahiriler, Safariler ve Büveyhiler
Maveraünnehir’de: Samaoğulları
Yıkılışı 1258 yılında Moğol saldırısı sonucu Abbasi devleti yıkıldı. Halifelik Memlükler’e geçti.
ENDÜLÜS EMEVİ DEVLETİ (756-1031)
Kuruluşu Emeviler’in Abbasiler tarafından yıkılması üzerine Emevi ailesinden Emir Abdurrahmen
İspanya’ya gelerek bu devleti kurdu.
Genel
Özellikleri
Başkenti Kurtuba’dır. Bilime önem vermiş, İslam biliminin batıya taşınmasını sağlamıştır.
Endülüs yöneticileri de kendilerini halife ilan etmiş, bu durumda Müslümanlar siyasi açıdan
10. yüzyılda üçe ayrılmışlardır. (Abbasi, Fatimi, Endülüs Halifeleri)
Yıkılışı Hristiyanların saldırısı sonucu yıkıldı. Daha sonra burada Murabıtlar (1086-1147),
Muvahitler (1147-1212) ve Beni Ahmer devleti (1230-1492)kuruldu. İslam kültürünü batıya
aktardılar. Hristiyanların saldırısı sonucu yıkıldı. Buradaki Müslüman ve Yahudiler
Enginizasyon mahkemelerinde öldürüldüler. Yahudiler Osmanlılara sığındılar.